آغازه خوش‌نویسی خوش‌نویسی
PDF چاپ پست الکترونیکی
 
خوش‌نویسی به معنی زیبانویسی یا نوشتن همراه با خلق زیبایی است. گاهی درک خوش‌نویسی به عنوان یک هنر مشکل است. به نظر می‌رسد برای درک و لذت‌بردن از تجربه‌ی بصری خوش‌نویسی باید بدانیم خوش‌نویس افزون بر نگارش یک متن، سعی داشته اثری هنری با ارزش‌های زیبایی‌شناختی خلق کند. از این رو خوش‌نویسی با نگارش ساده‌ی مطالب و حتا طراحی حروف و صفحه‌آرایی متفاوت است. هم‌چنین از آن‌جایی‌که این هنر جنبه‌هایی از سنت را در دل خود دارد باید آن را تا حدی از تایپوگرافی که مبتنی بر ارزش‌های گرافیکی مدرن و کارهای چاپی است متمایز کرد.


خوش‌نویسی تقریباً در تمام فرهنگ‌ها به چشم می‌خورد اما در مشرق‌زمین و به‌ویژه در سرزمین‌های اسلامی و ایران در قله‌ی هنرهای بصری واقع است. خوش‌نویسی اسلامی و بیش از آن خوش‌نویسی ایرانی تعادلی است حیرت‌انگیز میان تمامی اجزا و عناصر تشکیل‌دهنده‌ی آن. تعادل میان مفید و موردمصرف‌بودن از یک سو و پویایی و امکان تغییر شکل آن از سوی دیگر؛ تعادل میان قالب و محتوا که با آراستگی و ملایمت تام و تمام می‌تواند شکل مناسب را برای معانی مختلف فراهم آورد.
 

خوش‌نویسیاگر در نظر داشته باشیم که خوش‌نویسی اسلامی و ایرانی براساس قالب‌ها و قواعد و نظام‌های بسیار مشخصی شکل می‌گیرد و هر یک از حروف قلم‌های مختلف از نظام شکلی خاص، و تا حدود زیادی غیرقابل تغییر، برخوردارند. آنگاه درمی‌یابیم که ایجاد قلم‌های تازه و یا شیوه‌های شخصی خوش‌نویسان بر مبنای چه ابداع و رعایت حیرت‌انگیزی پدیدار می‌شود. در خوش‌نویسی اندازه‌ی هر حرف و نسبت آن با سایر حروف با دقت بسیار بالایی معین شده‌است و هر حرف به صورت یک «مدول» ثابت درمی‌آید که تخطی از آن به‌منزله‌ی نادیده‌گرفتن توافقی چندصدساله است که همیشه میان خوش‌نویس و مخاطب برقرار بوده و با رضایت طرفین حاصل می‌آمده است. حتی ترتیب شکل کلمات نیز براساس مبانی مشخصی تعیین می‌شده که در «رسم‌الخط»‌ها و «آداب‌المشق»‌ها از جانب اساتید بزرگ تنظیم و ارائه شده است. قرارگیری کلمات نیز -یعنی «کرسی»- هر سطر هر چند نه به‌صورت کاملاً پیش‌بینی و تکلیف‌شده - که ناممکن بوده‌است - اما به‌شکل «سلیقه‌ی مطلوب» زمینه‌ی زیبایی‌شناختی پیشنهادی خاص خود را دارا بوده است.

از: ویکی‌پدیا؛ دانش‌نامه‌ی آزاد

آخرین به‌روزرسانی شنبه 14 دی 1387 18:31