2ـ در صورتی که واژه‌ای به جای جمله کامل به کار رود، پس از آن نقطه گذاشته می‌شود:

در جاهایی که نباید از نقطه استفاده کرد:

1ـ پس از عنوان کتاب یا مقابله؛ حتی اگر عنوان، جمله کامل باشد:

درست : کتابی که دنیا را دگرگون کرد

نادرست: کتابی که دنیا را دگرگون کرد.

2ـ پس از عنوان‌های اصلی و فرعی:

درست: روزی که علی (ع) به طرف صفین رفت

نادرست: روزی که علی (ع) به طرف صفین رفت.

1ـ در میان کلمه‌هایی که در هنگام خواندن ممکن است به هم اضافه شوند:

ـ برای ایرانی، مسلمان در هر جا گرامی است.

ـ این کتاب راهنمای معلم است.

2ـ برای جدا کردن واژه‌هایی که شبیه به هم‌اند:

در این جا باید بتوان به جای نقطه، نقطه ـ ویرگول قرار داد.

3ـ پس از اعضای رشته یا ردیفی از واژه‌ها که از نوع دستوری واحدی باشند:

کتاب خوب، دوست، هم دم و معلم انسان است.

4ـ برای جدا کردن نام مؤلف، کتاب، جلد، صفحه و مشخصات چاپی یک اثر: محمدحسن نجفی، جواهر الکلام، ج17، ص5، چاپ اول: بیروت مؤسسه الوفا، 1413 ق.

5ـ برای حذف بعضی اسم‌ها و فعل‌ها:

حذف اسم و فعل: بازی اول جالب بود، اما دومی، نه چندان.

حذف فعل: یکی زان میان زبان تعرض دراز کرد و ملامت کردن آغاز، که این حرکت، مناسب رای خردمندان نکردی.

6ـ پیش از حروف تعلیل: زیرا، چون، چون که، چرا که، چه.

7ـ برای عنوان‌هایی که پس از نام می آید:

امام خمینی، رهبر بزرگ انقلاب اسلامی، در اندیشهٔ رهایی همه مسلمانان بود.

8ـ پس از بله، بلی، آری، نه و مانند آنها:

بله، کتاب‌ها را خواهم دید.

9ـ میان واژه‌های دوتا دوتایی:

سیاه و سفید، زرد و سرخ، آفریقایی و آسیایی، زن و مرد، همه در انسانیت مشترکند.

10ـ پس از قیدها و یا عبارت‌های قیدی:

به علاوه ، وانگهی، با این همه، علی‌ای حال، برای نمونه.

11ـ برای جدا کردن واژه یا عبارتی که «هم‌نشین» اسم یا ضمیر است:

پاستور، کاشف میکروب، بسیارخوب می‌نوشت.

12ـ برای جدا کردن عبارت‌ها و بندهای ناتحدیدی:

ـ احمد، که تازه از تهران برگشته، امشب میهمان‌ ماست.

13ـ برای جدا کردن عبارت‌های طولانی و بندهای تبعی:

یکی از رؤسای حاب، که سابقهٔ معرفتی میان ما بود، گذر کرد و بشناخت.

14ـ در ردیف‌های ریاضی، پس از ارقام یا حروف، خواه رقم‌ها فارسی باشند و خواه غربی. ( البته در این گونه موارد، ویرگول به شکل غربی آن( , ) گذاشته می‌شود)

1, 2 , 3 , …/1,2,3,…/a₁,a₂,a₃,…

یادآوری 1: اگر ارقام در داخل جمله فارسی باشند، از ویرگول استفاده می‌شود:

ـ دانش‌آموز کلاس اول ابتدایی، رقم‌های 1،2،3،4،5،6،7،8،9،10 را باید خوب یاد بگیرد.

یادآوری2: اگر دو رقم، در جمله کنار یکدیگر قرار گیرند با ویرگول جدا می شوند:

در سال 1356،578 دانش‌آموز در مدرسه ما بودند.

البته گاهی می‌توان جمله را طوری سامان داد که رقم‌ها کنار هم نباشد:

در سال 1356 تعداد 578 دانش‌آموز در مدرسه ما بودند.